In 2018 voerde ook de stad Gent een vakantiewoningenstop in. Hiermee hoopten de Gentenaars de druk op de huurprijzen weg te nemen en er ook meer betaalbare woningen op de markt zouden komen.
Gent deed dit evenwel meer genuanceerd dan Brugge in 2002. Terwijl Brugge een absolute stop invoerde, konden de Gentenaars hun woning ‘gedeeltelijk’ of ’tijdelijk’ verhuren om een centje bij te verdienen. De voorwaarden zijn duidelijk. Zo moet elke vakantiewoning geregistreerd zijn bij Toerisme Vlaanderen, zoals voorzien in het Logiesdecreet, en dient te beschikken over de nodige veiligheidsattesten. Ook vakantiewoningen betalen zoals de andere logiesvormen een verblijfsbelasting.
De Gentse spelregels
In tegenstelling tot Brugge mag onder bepaalde voorwaarden wel nog vakantiewoningen aangeboden worden:
1. Een deel van de woning verhuren als vakantiewoning
- Minder dan 50% van de woning en maximum 100 m²
- Onbeperkt in de tijd
- Verplichte aanmelding bij Toerisme Vlaanderen met de nodige veiligheidsattesten
2. Maximum 4 x 30 dagen je hele woning verhuren
- Enkel appartementen of woningen groter dan 220 m²
- Maximum in vier blokken van 30 aaneensluitende dagen
- Verplichte aanmelding bij Toerisme Vlaanderen met de nodige veiligheidsattesten
3. Omvormen van grote woningen naar hostel, hotel of b&b
- Enkel in woningen groter dan 220 m²
- Kan alleen in beperkte gevallen, in functie van spreiding en kleinschaligheid van het toeristisch aanbod
- Aanwezigheid van een uitbater in de woning is hierbij een must
- Bijkomende kwaliteitsvereisten
4. Kennissen, familie of vrienden gratis laten logeren
Onze bedenkingen
In mei 2023 verscheen een bericht in de pers dat er in Gent nu al 745 volledige woningen worden aangeboden via Airbnb. Uit cijfers van het basisregister van Toerisme Vlaanderen blijkt bovendien dat het aantal geregistreerde vakantiewoningen er tussen 2018 en 2023 er liefst met 60% is gestegen. (Voor Brugge is er slechts een stijging van 6%.). En dan tellen we niet eens de vakantiewoningen die onder de radar van Toerisme Vlaanderen zijn gebleven. We zien dus ook dat de genomen maatregelen hun doel niet hebben bereikt.
Ondanks de vakantiewoningenstop is de druk op de woningmarkt blijven stijgen en blijft er nood aan betaalbare woningen. Is dit verrassend? Niet echt omdat de vakantiewoningenstop in Brugge die dateert van 2002 ook de stijging van de prijzen van de woningen niet in de hand heeft kunnen houden.
Misschien is men in Gent lang blind gebleven voor de talrijke vergunningen die men gedurende jaren heeft afgeleverd om woningen om te bouwen tot studentenkamers. Het kwam vaak voor dat ouders een klein pand kochten en er kamers installeerden voor de eigen studerende kinderen. Na de studietijd werd het pand dan verder als kot opnieuw verkocht of verder uitgebaat als vakantiewoning. In Brugge speelt dit fenomeen minder. Toch weten wij nu ook al dat omwille van het overaanbod aan studentenkamers in de binnenstad van Brugge, er dra ook vragen zullen zijn om leegstaande studentenkamers als hotelkamer of vakantiewoning verder uit te baten. Benieuwd wat dit gaat worden.
Stilaan moet het toch duidelijk worden dat de vakantiewoningen niet de enige oorzaak zijn voor de impasse van betaalbare woningen. De vergunde vakantiewoningen in Brugge vertegenwoordigen amper 1% van het totaal aantal woningen. Allicht zijn er nog eens 5% die niet vergund zijn en die misschien het evenwicht verstoren.
Tijd dus om te zoeken naar een balans tussen woningaanbod en logies (inclusief hotels, gastenkamers en vakantiewoningen). We kunnen ons laten inspireren door de spelregels in Gent.